Rizoto, recetë italiane, i ka disa principe bazë mbi të cilat pastaj mund të krijoni verzionet tuaja që ju pëlqejnë. Së pari duhet të dijmë që rizoto është i qullët e jo i thatë. Gjithmonë do ju duhet lëng i pulës së zier apo së paku i perimeve por mund të bëhet edhe me supën e frutave të detit, si kokat dhe bishtat e karkalecit apo me guaca, kur doni të bëni rizoto me fruta deti. Në të tria rastet gjithmonë do ju duhet verë e bardhë. Mund të bëhet edhe me lëngun e viçit e në këtë rast do ju duhet verë e kuqe për zierje. Dhe për fund ju duhet edhe parmezan i grryer i freskët, mund të përdorni edhe lloje tjera djathi kremoz si mascarpone apo ngjajshëm. Ka raste kur nuk nevojitet djath si në rastin kur e bëni me fruta deti. Orizi duhet të jetë Arborio apo oriz që është kokërrmadh dhe i plotë që përmbanë më shumë amidon në mënyrë që rizoto të jetë kremoz.
Rizoto mund të bëhet me shumë lloje të perimeve dhe lloje të ndryshme të mishit. Kur të mësoni si të bëni rizoton bazike do ta keni lehtë të bëni eksperimete. Disa perime dhe këpurdhat duhet së pari që të përzhiten apo piqen ndarazi që tu jipet shije dhe shtohen kah mesi i zierjes së rizotos. E njëjta bëhet edhe me mishra. Mos harroni, lëngu i mishit (supa) duhet të jetë e ngrohtë gjatë tërë kohës që të mos e ulë temepraturën e zierjes së orizit.
Përbërësit
- 1 filxhan i madh (2.5 dcl) oriz, i shpërlarë mirë dhe i ulur në ujë deri 15 minuta dhe i kulluar plotësisht
- 1 litër lëng supe të pulës apo të perimeve e nxehtë (të mbahet mbi pllakën e zierjes me temperaturë konstane afër vlimit)
- 1 qepë mesatare e prerë
- 2-3 thelpinj hudër të grimcuar
- vaj ulliri për përzhitje
- 1/2 gote verë e bardhë (mos përdorni verë që nuk do ta pinit, duhet të jetë e mirë)
- rreth 10 këpurdha shampinjon të pastruara dhe të prera
- afro 50 gr parmezan i grryer
- kripë sipas dëshirës për rizoto dhe për këpurdha (nëse lëngu i supës nuk është i kripur, përndryshe nuk ka nevojë)
- piper i zi
- 1 lugë gjelle puter (gjalpë)
Përgaditja
- Së pari e ngrohni lëngun e mishit (supën) deri afër vlimit dhe e bëni gati një lugë të madhe për hudhjen e lëngut në oriz
- Në një enë mesatarisht të thellë dhe të gjerë e hudhni vajin dhe në temperaturë mesatarisht të lartë i përzhitni qepët deri sa të zbuten pak, pastaj i shtoni hudrat dhe menjëherë i shtoni orizin
- E përzieni orizin deri sa të thithë vajin mirë dhe të fillon të shkëlqejë, kjo ndihmon që orizi pastaj gjatë zierjes të ruan formën e vet
- Tani ia hudhni verën e bardhë dhe e përzieni deri sa të absorbohet tërësisht nga orizi
- Filloni menjëherë me shtimin e lëngut të mishit (supës) gradualisht me ndrrime. Një herë hudhet lëngu dhe përzihet gradualisht deri sa absorbohet dhe vazhdohet kështu deri sa të vie gati në fund të lëngut
- Në ndërkohë i përzhitni këpurdhat në shumë pak vaj, i hudhni pak kripë dhe pak piper dhe i inkorporoni në rizoto
- Përzieni më tutje dhe e hudhni edhe lëngun e fundit dhe provoni orizin. Nëse është i zier (por jo shumë i butë, duhet të ketë një kafshim) e mbyllni temperaturën dhe ia qitni parmezanin me puterin/gjalpin dhe e mbuloni me kapak. Përfundi kapakut e qitni një letër kuzhine që ta thithë avullin. E leni të pushojë 5 minuta
- Pas 5 minutash e hapni dhe e përzieni, që parmezani dhe puteri/gjalpi të jetë shkrirë dhe shpërndarë njëtrajtësisht, provojeni a ka kripë mjaftueshëm dhe i shtoni pak piper të zi nëse ka nevojë
Servimi
Mund ta servoni menjëherë ashtu si është ose mund të përdorni pak magdanoz të grimcuar dhe piper të zi nëse ka nevojë. Mund të servohet edhe si shoqërim i ndonjë pjekjeje të mirë të viçit.



Ju bëftë mirë!